Περίληψη

Στην Ευρώπη, περίπου 15 εκατομμύρια παιδιά έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (SEN). Συχνά εγκαταλείπουν το σχολείο με ελάχιστα ή καθόλου προσόντα, πριν προχωρήσουν στην ειδική εκπαίδευση. Τα άτομα με αναπηρίες ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες είναι πιο πιθανό να μείνουν άνεργοι ή οικονομικά αδρανείς. Ακόμα και όσοι είναι σχετικά επιτυχημένοι στην αγορά εργασίας, κερδίζουν λιγότερα από άλλους στις αντίστοιχες θέσεις. Ένα παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μένει αρκετά πίσω στην ανάγνωση, τη γραφή ή τους υπολογισμούς, λόγω του μεγάλου όγκου των ασκήσεων στο σχολείο και το σπίτι.

Δυστυχώς, υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στις χώρες των εταίρων (Ρουμανία, Ελλάδα, Ιταλία και Ιρλανδία) και μια συνεχής αύξηση αιτημάτων των εκπαιδευτικών για παροχή εκπαίδευσης και ενημερωτικών προγραμμάτων σχετικά με αυτό το θέμα. Σύμφωνα με μια έρευνα που διεξείχθει από το Τμήμα Επικοινωνίας του FSLI (συντονιστής εταίρος του Έργου), 32.452 εκπαιδευτικοί στη Ρουμανία επιθυμούν να μάθουν πληροφορίες και καλές πρακτικές για παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ενώ οι 8.697 από αυτούς, επιθυμούν να λάβουν μέρος σε αντίστοιχο εκπαιδευτικό πρόγραμμα τους επόμενους 6 μήνες. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον αφορά τις νέες μεθόδους διδασκαλίας και τη χρήση αντισταθμιστικών μέσων στη διδακτική δραστηριότητα (83% των ερωτηθέντων).
Επιπλέον, στη Ρουμανία, στις αρχές του 2016, εγκρίθηκε ο νόμος 6/2016 για την εκπαίδευση ατόμων με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Σύμφωνα με το νόμο αυτό (άρθρο 473), θα πρέπει να αναπτυχθεί μια μεθοδολογία προκειμένου να δοθεί η απαραίτητη υποστήριξη στους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες και να αλλάξει το εκπαιδευτικό καθεστώς για τους συγκεκριμένους μαθητές στα ρουμαντικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Είναι η πρώτη φορά που η δυσλεξία, η δυσαριθμησία κ.λπ. αναγνωρίζονται από νόμο στη Ρουμανία.
Στην Ελλάδα, όταν ένα παιδί διαγνωστεί με κάποια από τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, εξαρτάται από την έκταση του προβλήματος το αν θα πάει σε ειδικό σχολείο. Στην πλειοψηφία τους, για ποικίλους λόγους, τα παιδιά αυτά παραμένουν στα γενικά σχολεία, με αποτέλεσμα να πρέπει οι δάσκαλοι να βρουν τρόπο να τα βοηθήσουν, χωρίς να έχουν όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις, την κατάλληλη εκπαίδευση ή τα κατάλληλα εργαλεία.
Επίσης, το Ιταλικό Υπουργείο Παιδείας, εξέφρασε την ανάγκη για παροχή παιδαγωγικών εργαλείων και μεθοδολογιών στους εκπαιδευτικούς, με σκοπό να αποκτήσουν τις απαιτούμενες δεξιότητες και ικανότητες για την ανταπόκριση στις εκπαιδευτικές ανάγκες των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Ενώ ο αριθμός των εκπαιδευτικών στο ιρλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής, έχει αυξηθεί τα τελευταία 15 χρόνια, πολλοί εκπαιδευτικοί στερούνται επαρκούς εκπαίδευσης σχετικά με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, προκειμένου να είναι σε θέση να εντοπίζουν και να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τους μαθητές με δυσλεξία και άλλες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες / αναπηρίες.
Δεδομένης της κατάστασης, βασικός στόχος του Έργου MAGIC SENS είναι να ενισχύσει τις δεξιότητες και τις ικανότητες των εκπαιδευτικών, των εκπαιδευτών τους και όλων των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική αλυσίδα στην αντιμετώπιση των παιδιών και εφήβων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όπως μαθησιακές δυσκολίες, ADHD (Διαταραχή υπερκινητικότητας ελλείψεων προσοχής), διαταραχές του φάσματος του αυτισμού (ASD) και οριακή νοητική καθυστέρηση.

Οι δράσεις του Έργου

  • Ανάπτυξη μιας διαδικασίας καταγραφής της υπάρχουσας κατάστασης στις χώρες που συμμετέχουν στο Έργο.
  • Προσδιορισμός καλών πρακτικών, νομοθεσίας και μεθόδων που σχετίζονται με θέματα ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών, με σκοπό την αναγνώριση των πιο σημαντικών και αποτελεσματικών εργαλείων, προτύπων και πολιτικών που χρησιμοποιούν και εφαρμόζουν οι διάφορες χώρες.
  • Κοινή χρήση των αποτελεσμάτων μέσω της δημιουργίας ενός Toolkit (εργαλειοθήκης) για εκπαιδευτές ειδικής αγωγής.
  • Δημιουργία μιας Οnline πλατφόρμας για όλα τα θέματα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, που θα στοχεύει στην ενδυνάμωση όσων εμπλέκονται στην εκπαίδευση, καθώς επίσης στη διάδοση και τη μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων του Έργου σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
  • Σχεδιασμός και δημιουργία Οnline εκπαιδευτικού προγράμματος για δασκάλους και καθηγητές, προσαρμοσμένου στις ειδικές ανάγκες και απαιτήσεις κάθε χώρας.
  • Διάδοση των αποτελεσμάτων του Έργου σε επαγγελματίες, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, προωθητικών καμπανιών, συναντήσεων, κοινωνικών μέσων και άλλων καναλιών ενημέρωσης.

Η υλοποίηση του Έργου σε διακρατικό και διατομεακό επίπεδο επιτρέπει:

  • Την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ισχύουσα κατάσταση στον εκπαιδευτικό κλάδο για τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
  • Την προώθηση της ανάγκης αλλαγής των μεθόδων διδασκαλίας από μια στατική κατάσταση κατά την οποία οι δυσκολίες των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες απλώς διαπιστώνονται, σε μια πιο δυναμική/ενεργή κατάσταση, κατά την οποία οι δάσκαλοι και καθηγητές θα είναι σε θέση να βοηθήσουν πιο ουσιαστικά τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
  • Τη δημιουργία μοντέλων για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και εμπειριών.

 

Αναμενόμενα Αποτελέσματα

Με στόχο να συμβάλει στην ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών μεθόδων που απευθύνονται σε μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, το Έργο προβλέπει διάφορες λειτουργικές ενέργειες που ξεκινούν από την εμπειρική διερεύνηση των διαφορετικών διδακτικών πρακτικών και φτάνουν στον καθορισμό στρατηγικών προσέγγισης και ανάπτυξης λειτουργικών εργαλείων για τους εκπαιδευτικούς, με σκοπό να παρέχουν εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς στους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, μέσω της ενίσχυσης των δεξιοτήτων και ικανοτήτων όλων των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική αλυσίδα.
Οι εταίροι του Έργου πιστεύουν ότι η άμεση παρέμβαση στους εμπλεκόμενους στην εκπαιδευτική αλυσίδα, μπορεί να συμβάλει στην εξασφάλιση καλύτερης ποιότητας υπηρεσιών και μιας πιο περιεκτικής εκπαίδευσης, καθώς επίσης να αυξηθεί η διάδοση των γνώσεων και των ειδικών μεθόδων και εργαλείων που υπάρχουν και αφορούν τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Το Έργο προβλέπει τη δημιουργία τριών πνευματικών «προϊόντων», που θα μεταφραστούν σε τρεις γλώσσες (Ιταλικά, Ελληνικά και Ρουμάνικα):

  1. Toolkit για εκπαιδευτές ειδικής αγωγής
  2. Online πλατφόρμα
  3. Online εκπαίδευση για δασκάλους και καθηγητές
  • Focus group σε διακρατικό επίπεδο.
  • Προβλέπεται η υλοποίηση εκδηλώσεων ενημέρωσης στις χώρες των εταίρων, με τουλάχιστον 250 συνολικά συμμετέχοντες, οι οποίοι θα ενημερωθούν για τις δράσεις και τα αποτελέσματα του Έργου.

 

Ομάδες-Στόχος

Εκπαιδευτικοί που διδάσκουν μαθητές ηλικίας 10-18 ετών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όπως μαθησιακές δυσκολίες, ADHD (Διαταραχή υπερκινητικότητας ελλείψεων προσοχής), διαταραχές του φάσματος του αυτισμού (ASD) και οριακή νοητική καθυστέρηση. Κάθε δάσκαλος/καθηγητής έχει πρωταρχική ευθύνη για τη διδασκαλία κάθε μαθητή στην τάξη και παίζει βασικό ρόλο στην κάλυψη των ειδικών αναγκών των μαθητών με αναπηρίες και των πρόσθετων μαθησιακών και υποστηρικτικών αναγκών. Στην πραγματικότητα, ο ρόλος τους πρέπει να αποτελείται από:

  • προσδιορισμό και ανταπόκριση στις πρόσθετες μαθησιακές ανάγκες των μαθητών
  • διευκόλυνση και συντονισμό της προσέγγισης για τη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων κάθε μαθητή
  • συντονισμό των διαδικασιών σχεδιασμού για την παροχή πόρων σε μαθητές με αναπηρίες και πρόσθετες μαθησιακές και υποστηρικτικές ανάγκες
  • σχεδιασμό και εφαρμογή των απαιτούμενων διαδικασιών, προκειμένου όλοι οι μαθητές να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική μάθηση
  • ανάπτυξη συνεργασιών με άλλους εκπαιδευτικούς, γονείς, φροντιστές και επαγγελματίες από την ευρύτερη σχολική κοινότητα.

Δυστυχώς, οι εκπαιδευτικοί συχνά δε διαθέτουν την κατάλληλη εξειδίκευση ή τα εργαλεία για να ανταποκριθούν σε όλα αυτά τα βασικά κριτήρια. Για το λόγο αυτό, και με στόχο την ενίσχυση και βελτίωση των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών στην υποστήριξη μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, αυτοί θα συμμετέχουν σε προκαταρκτική έρευνα που θα διενεργηθεί για τον εντοπισμό των αναγκών τους μέσω:

  • διοργάνωσης focus groups, κατά τη διάρκεια των οποίων θα διανεμηθούν ερωτηματολόγια για τον εντοπισμό και την ανάλυση των γνώσεων και δεξιοτήτων τους σχετικά με τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες
  • ορισμού των μεθοδολογιών, που είναι χρήσιμες για τη βελτίωση της απόδοσής τους
  • παραγωγής Toolkit (εργαλειοθήκης) που θα αποτελέσει το εγχειρίδιο αναφοράς για την εκπαίδευση μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες
  • συμμετοχής σε σεμινάρια και δημιουργίας του online εκπαιδευτικού προγράμματος και της online πλατφόρμας.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το Έργο στοχεύει να αναπτύξει ενεργό συνεργασία μεταξύ των εταίρων και των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία, με στόχο την ανταλλαγή απόψεων και προβληματισμών, σχετικών με το θέμα της παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης στους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, και του προσδιορισμού μοντέλων και στρατηγικών, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στον καθορισμό ενός ελάχιστου επιπέδου γνώσεων και δεξιοτήτων για την υποστήριξη μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Δευτερεύουσες Ομάδες-Στόχος

Οι δευτερεύουσες ομάδες-στόχος του Έργου είναι:

1) Μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και οι οικογένειές τους

2) Εποπτεύουσες αρχές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

3) Διευθυντές δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων.

4) Εθνικές ομοσπονδίες και ενώσεις για τη ψυχική υγεία

5) Επαγγελματίες που ασχολούνται με παιδιά.

6) Φορείς της αγοράς εργασίας, για τους οποίους η συνολική βελτίωση των επιδόσεων της εκπαίδευσης σε μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς επίσης η αλλαγή νοοτροπίας των εργοδοτών, αποτελούν ασφαλώς προστιθέμενη αξία.

Το ‘Εργο προβλέπει τη συμμετοχή τουλάχιστον 4.000 έμμεσων ωφελουμένων, αν και μια από τις κύριες λειτουργίες της online πλατφόρμας είναι να μην υπάρξουν περιορισμοί σε όσους ενδιαφέρονται για θέματα που σχετίζονται με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και διάφορα εργαλεία / μεθοδολογίες για την αντιμετώπιση τους.